روند تغییرات معیشتی - زیستی در زیست بوم های عشایری با رویکرد پایداری محیط (مطالعة موردی: زیست بوم طایفة فارسیمدان، استان فارس)
نویسندگان
چکیده مقاله:
تغییر و تحوّل همیشه همراه جوامع بشری بوده و بعد از انقلاب صنعتی به دلیل گسترش فنّاوری این تغییرات سرعت بیشتری به خود گرفته است. در این میان، جوامع عشایری که در طول تاریخ کهن سرزمین ایران نقش بسیاری مهمّی را بر عهده داشتهاند، امروزه به دلایل متعدّد، تغییرات عمیقی را در ابعاد مختلف زندگی خود تجربه کرده و از نقش و اهمّیّت دیروزین آن کاسته شده است. با این حال، در چنین فراشدی، چالشها و فرصتهای زیادی فراروی آنان قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر، شناخت الگوهای تغییر و تحوّل در ابعاد معیشتی - زیستی و تبیین آنها در یکی از زیستبومهای ایل پر سابقة قشقایی، یعنی زیستبوم طایفة فارسیمدان است. این پژوهش، از نظر هدف کاربردی است و با استفاده از رهیافت کیفی و نظریّة بنیانی انجام شده است. انتخاب نمونهها ابتدا به شیوة ملاکی و سپس گلوله برفی بود که در نهایت با بهرهگیری از تکنیکهای مشارکتی، مصاحبة عمیق و نیمهساختاریافته با تعداد 12 نفر، اشباع نظری حاصل شد. نتایج پژوهش نشان میدهد که الگوهای متفاوت معیشتی - زیستی همچون یکجانشینی، نیمهکوچنشینی و کوچ بدون دام در این محدوده شکل گرفته است. یافتههای تحقیق مشخّص میکند که مجموعة نیروهای درونی تغییر «ضعف دانش و تکنولوژی نوین عشایر در ارتباط با دامداری»، «افزایش جمعیّت، مهاجرت به شهر و کمبود نیروی کار» و «کمبود سرمایه» را شامل میشود. مجموعة نیروهای بیرونی تغییر نیز دربرگیرندة مواردی مانند «اصلاحات ارضی»، «محدود بودن حمایت و پشتیبانی دولت از نظر قانونی، حقوقی و مالی»، «ورود خدمات و امکانات به روستا»، «نفوذ تکنولوژی در بین عشایر»، «آسیبپذیری عشایر در برابر مخاطرات طبیعی و انسانی»، «از بین رفتن مدیریت سنّتی عشایری» و «تغییر ساختار سیاسی کلان کشور» است. در نتیجه میتوان گفت که مجموعة نیروهای ترکیبی تغییر شامل «سست شدن ارزشهای زندگی کوچنشینی»، «رواج فرهنگ مصرفگرایی» و «گرایش به سبک زندگی شهری» در شکلگیری و انتخاب الگوها و راهبردهای اتّخاذشده توسّط اجتماع مطالعه شده، ایفای نقش کرده و در نهایت چالشها و فرصتهایی را به وجود آوردهاند.
منابع مشابه
بررسی روند تغییرات زمانی سطح ایستابی آب های زیرزمینی در یک زیست بوم خشک(مطالعه موردی: آبخوان دشت آسپاس)
In arid and semi-arid ecosystems shortage of surface water has led to a greater use of groundwater resources. Water table in groundwater due to climate and human intervention is always fluctuating. Assessing change groundwater resource in planning and sustainable management of water resources in each region has of great importance. In this study were investigated changes of water table in the p...
متن کاملتعیین کیفیت علوفه گونه های مرتعی در زیست بوم های مرتعی پاشایلق مراوه تپه استان گلستان
آگاهی از سطح تامین مقادیر شاخص های کیفیت علوفه گونه های گیاهی، یکی از ملزومات اساسی در مدیریت دام و مرتع است. به همین منظور در پژوهش حاضر، کیفیت علوفه گونه های مهم و مورد چرای دام در مراتع پاشایلق مراوه تپه استان گلستان بررسی شد. در این مطالعه، از 18 گونه مرتعی که از گونه های مهم و مورد چرای دام و از عناصر اصلی مراتع مورد مطالعه می باشند، در سه مرحله رشد (رشد رویشی، گلدهی و بذردهی) در سال 1387...
متن کاملشناسایی مگس های میوه (Dip.: Tephritidae) در زیست بوم های کشاورزی استان سیستان و بلوچستان
فون مگس های میوه (Diptera:Tephritidae) و میزبانهای آنها در استان سیستان و بلوچستان طی سال های 1387-1386 مورد بررسی قرار گرفت. در این بررسی، در مجموع 12 گونه متعلق به 7 جنس جمع آوری و شناسایی شد. گونه ای که با علامت ستاره مشخص شده است، برای اولین بار از ایران گزارش می شود. گونه های شناسایی شده شامل Bactrocerazonata (Saunders, 1842)؛ Bactrocera latifrons (Hendel, 1909)؛ Bactrocera cucur...
متن کاملبررسی روند تغییرات زمانی سطح ایستابی آب های زیرزمینی در یک زیست بوم خشک(مطالعه موردی: آبخوان دشت آسپاس)
در اکوسیستم های مناطق خشک و نیمه خشک، کمبود آب های سطحی موجب استفاده بیشتر از منابع آب زیرزمینی شده است. سطح ایستابی در آبهای زیرزمینی به دلیل شرایط آب و هوایی و دخالتهای انسانی، همواره در حال نوسان بوده است. بررسی تغییرات منابع آب زیرزمینی در برنامهریزی و مدیریت پایدار منابع آب هر منطقه از اهمیت فراوانی برخوردار است. در این تحقیق، روند تغییرات سطح ایستابی آبخوان دشت آسپاس مورد بررسی قرار گر...
متن کاملمطالعه شاخصهای اکولوژیکی گندم در زیست بوم زراعی
به منظور بررسی اثر تراکم بوته و جهت کاشت بر دریافت و استفاده از تشعشع نور خورشید در دو ژنوتیپ گندم آزمایشی در سال زراعی 91-1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس انجام شد. این آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. عاملهای مورد مطالعه شامل جهت کاشت (شمالی- جنوبی، شرقی- غربی، شمالشرقی- جنوبغربی و شمالغربی- جنوبشرقی)، تراکم بوته (250...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 5 شماره 17
صفحات 65- 86
تاریخ انتشار 2016-02-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023